Předmluva

 

Cílem autora bylo soustředit esperantské právnické výrazy do jednoho celku s použitím Plena Ilustrita Vortaro a jiných dostupných esperantských slovníků. Tím chce autor posloužit esperantistům i neesperantistům při překládání právnických textů do esperanta. V neposlední řadě bylo cílem ukázat, že esperanto je způsobilé vyjádřit přesně i odborné právnické pojmy. Některé výrazy by bylo možno vyjádřit jinými či dalšími výrazy, autor se však snažil držet se co nejvíce již používané terminologie a slovní zásoby esperanta vůbec, aby výrazy byly co nejjednodušší, co nejméně vyumělkované a na druhé straně, aby co nejpřesněji vystihovaly odborný obsah pojmů.

Slovník obsahu,je asi 10 000 hesel, složených výrazů a frází. Má ráz převážně terminologický, kde hesla jsou podkladem k dalšímu rozvíjení termínů. Do slovníku byla pojata pouze slova a výrazy mající jednak čistě právnický význam (na př. právo, promlčení, judikatura, směnka, smlouva, trestný čin), jednak význam společný s obecným jazykem (na př. břemeno, domněnka, hmotný, poškození, pramen, užívat), případně s jinými odbornými termíny (na př. exces, pojistka, duševní porucha, restituce). Má-li slovo více významů, pak ve slovníku jsou uvedeny jen ty, které mají právnický význam.  

Co do jednotlivých právních odvětví autor pojal do slovníku v první řadě termíny klasické části práva, tj. odvětví justičního, dále správního, finančního, hospodářského, obchodního a zahrnul také častěji používané výrazy práva mezinárodního (veřejného i soukromého).

Na tomto místě děkuje autor ing. Zdeňku Pluhařovi za vydatnou pomoc při jazykové revizi, JUDr. Josefu Hřibovi a JUDr. Zdeňku Rusínovi za pomoc při odborné revizi, Karlu Kraftovi za recenzi jakož i všem ostatním, kteří přispěli k vytvoření a vydání tohoto slovníku.

 

 

Antaŭparolo

       

La celo de la aŭtoro estis koncentri esperantajn jurajn esprimojn en unu tutaĵon helpe de Plena Ilustrita Vortaro kaj aliaj atingeblej esperantaj vortaroj. Tiamaniere la aŭtoro volas servi al esperantistoj kaj ankaŭ al neesperantistoj ĉe la tradukado de juraj tekstoj en la esperantan lingvon. Kaj ne en la lasta vico li volis demonstri, ke Esperanto estas kapabla esprimi precize ankaŭ la jurajn fakajn nociojn. Kelkajn terminojn oni povus esprimi ankaŭ per aliaj aŭ pluaj vortoj, sed la aŭtoro klopodis sekvi la nun uzatan terminaron kaj la vorttrezoron de Esperanto ĝenerale, plue li klopodis por ke la esprimoj estu kiel eble plej simplaj, malplej artefaritaj kaj samtempe por ke ili plej precize spegulu la fakan enhavon de nocioj.    

La vortaro entenas ĉirkaŭ 10 000 kapvortojn, kunmetitajn esprimojn kaj frazojn. Ĝi havas plejparte terminologian karakteron, kie la kapvortoj servas al la plua disvolvigo de terminoj. En la vortaron estas envicigitaj nur vortoj kaj esprimoj havantaj parte pure juran signifon (ekz. ĵuro, kambio, kontrakto, krimo, preskript[iĝ]o), parte vortoj uzataj ankaŭ en la komuna lingvo (ekz. ŝarĝo, konjekto, materiala, damaĝo, fonto, uzi) aŭ en alia faka lingvo (ekz. eksceso, enketo, embrio, mensa difekto). Se la vorto havas plurajn signifojn, en la vortaro estas cititaj nur tiuj, kiuj havas juran signifon. .

Rilate la unuopajn jurbranĉojn la vortaro entenas antaŭ ĉio terminojn de la klasika parto de la juro, t.e. de la justica branĉo, plue de la administracia, financa, ekonomia, komerca branĉoj, kaj ankaŭ la plej ofte uzatajn esprimojn de la internacia juro (publika kaj privata).

La aŭtoro ĉi-loke esprimas sian dankon al samideano inĝ. Zdeněk Pluhař por efika helpo en la lingva revizio, al samideanoj JUDr. Josef Hřib kaj JUDr. Zdeněk Rusín por la faka revizio, al samideano Karel Kraft por la recenzo, kaj ankaŭ al ĉiuj ceteraj, kiuj kontribuis al la verkado kaj eldonado de la vortaro.