Karel Toman

Monatoj


Tradukoj de Jaroslav Mráz

 

Januaro

Sur la vojoj neĝkovritaj kaj ŝoseoj

la gent' de forlasitoj vagas.

Malsekaj vintroj per ĉizilo de doloro

gravuris monogramon de mizero en iliajn korpojn,

kaj tiel ili vagas tra la mondo.

La lum' de leviĝanta stelo ne por ili brilas.

Ilia Betlehem' forbrulis.

Nur en vag-rondoj ili dian teron tretas

kaj sur ilia infanec-obstina vang' fluetas

en gutoj prujno.

Gastejon varman por vesper' al ili donu, Dio,

kaj plenan pladon

kaj bonan homan vorton.


Februaro

Se vi silenton kaj solecon amas

kaj en arbaroj densaj kaj en paco de neĝbrilaj kampoj

aŭskultas ritmon de la vivo,

ĉu vi ne aŭdis iam

la voĉon de profundoj?

El malproksimo sonas karnaval' de murdoj, sango, morto.

Doloras la silent' de l' tero.

Sed sube

la kora pulso tremas kaj kaŝita fonto elprofunde

sin puŝas al la lumo.

La kapo pro feliĉ' raviĝos

kaj pro kantad' de junaj akvoj ebriiĝos via koro,

ke en la kredo ni ne estas solaj, nur en la doloro.

 

Marto

Sur nia puto en mateno fajfis merlo.

Iras la printempo, iras la printempo.

Kaj dum malfermis mi fenestron al ĝardeno,

krevantaj burĝonetoj flustris:

Iras la printempo, iras la printempo.

Siringo trema kaj pirarboj ĝojatendas.

Iras la printempo, iras la printempo.

Per briloj floras viaj haroj,

kaj via rido trinkis da metaloj novaj.

Iras la printempo, iras la printempo.

Disinjoro,

renoviganto kaj renaskiganto,

memoru pri la - en la neĝo - koro.


Aprilo

Paspluvoj gajaj de printempo

kaj la unua dia ĉielarko super la pejzaĝo!

Formetis mastro la semtukon

kaj konfideme

li ĉirkaŭiris grundon, kiun li prisemis.

Verŝajne venos frostoj. Tamen la semaĵo sankta

difekton ne suferos.

Ĉar unusola leĝo estas ĝermi kaj elkreski,

elkreski dum pluvegoj kaj tempestoj

al ĉio spite.

Prudentaj maljunuloj sin varmigas ĉe kameno,

aŭdiĝas pri antikva kutimar' iliaj polemikoj

kaj pri malnovaj prognostikoj.

 

Majo

Ni iras ĉiuj, kun infanoj kaj edzinoj

kaj kun la revo de la antaŭuloj.

Salutas ni la sunon, kiun levis el tenebroj al kulminoj

la preĝoj de l' generacioj fidelecaj

kaj la laboro.

En rosa herbo dancas niaj idoj,

en rondon ligis ilin frata ĉeno.

Malam' ne estas en la estonteco

kaj en iliaj kantoj sonas ekkompreno

kaj al la patroj ĝi parolas.

Ĉar batalanto, kiu volas venki,

ĉu post plugil' li iras, ĉu metalon li martelas,

neniam fraton malestimu.


Junio

Al Jaromír

Vin bonvenigis en la mondo verda ombro de la arboj,

ĝardeno en printempo silentigis vian ploron.

Ni en junio ĉiu rememoras,

kion dediĉis al ni la unua,

ni banas nin kun vi en ĝia suno.

La revo de gepatroj viaj kun la revo de l' popolo floras,

vin ankaŭ ligis ĝi en sorĉan ĉenon,

kie malsato kaj miyero eksilentas,

kie malaperadas ĉio, kio homon ĝenas

kaj lin doloras.

Vi revu, ludu en junio via. Vi infanoj ĉiuj revu

la plej superban revon de la hejmo,

ĝis diros granda tago: Plenumiĝo estas mi, vin levu"


Julio

La sankta ombro garda viglas super nia hejmo,

aŭdiĝis ĝia voĉo en silento: Vi memoru!

Kaj en susuro de folioj, en malvarma akvokanto

aŭdiĝas ĝia voĉo, la akompananto:

Vi memoru!

En ĉeĥa lando akompani vin ne ĉesu

la ago kun vireca vorto,

nur via kredo, ardo, ne la ŝtiparfajro.

Ne bengalfajro trompa, nur silenta daŭra flamo

brulu en la animoj.

La sankta ombro garda viglas super ĉeĥa lando

kaj la infanojn en luliloj

sanktigas per akra kiso.


Aŭgusto

Gardenon por la mond' fermitan

spika susuro blovas kaj odoras per la nutra pano.

Rikolta paca kanto iras tra la kampoj

kaj sub la arda suno

feliĉan ŝviton viŝas homo.

De malproksimo aŭdas mi pordegojn de garbejoj sufokantaj,

kvazaŭ la dentoj grincus.

Neobservebla raba mano

apogis sin sur pajl-tegolo,

atendas.

Kaj tamen estas mi silenta kaj senkria.

Super ni klinas siajn kapojn maldormante

sunfloroj, la horloĝoj de soleco nia.

 

Septembro

Finplugis mia frato kaj maljungis la ĉevalojn.

Kaj dum krepusko

en ĉevalharojn de l' amiko sian kapon

silente metis li, karesis lian kolon

kaj enaŭdiĝis en la voĉon de l' pejzaĝo.

El malproksime sonoriloj sonas en vesper' kvieta

kaj preĝo de vilaĝoj ŝvebas en krepusko malvarmeta.

Spirito de la tero kantas: timo, kredo kaj doloro

fandiĝis en ĥoralo, kiu flugas

al la ĉiel' eterna.

Sankta Venceslao,

nin kaj la estontulojn

ne lasu vi perei.


Oktobro

Vi dio de la vito, kiu sendas

la sunradiojn al sukplenaj beroj,

al oraj beroj, al violaj beroj,

estu gracoplena.

Sur la deklivoj varmaj sin etendas

al vi arbustoj pasiemaj per dancanta gesto,

parolas, vokas, kantas, petas,

ke donu vi al ili ardon por disdoni ĝin,

en ilin ĝojon vi enspiru, por ke ĝi ekfloru en okuloj,

malklaraj de ĉagreno.

Ni amas vinon ja por via gloro,

ĉar estas ni senfortaj homoj,

nur kun pokalo preĝas nia koro.


Novembro

Vi malavara arbo apudvoja kaj ĝardena

levanta viajn brakojn

al la ĉiel' sen steloj, al la firmamento malserena

dum Tagoj de Mortintoj en nebuloj ĉiam novajn,

travivas mi ĉagrenon vian.

Rikolto via bonodoras sub tegmento,

alportas al infanoj ĝojon.

Vi solas kun la tero, kun la firmamento,

birdeto vaga nur malofte celas

en kronojn atendantajn kaj sindonajn.

Denove venos floroj, fruktoj.

Dum ŝtormoj tamen blovos unu unu nur sopirsufloro:

Ekbrulu ni sur ŝtiparfajro via, ho Sinjoro!


Decembro

En Betlehemon iris rekta vojo,

la stelo brilis, ĉio estis sen nenia ĝeno.

Dum religiaj kantoj

la revoj de la patroj pilgrimis

sur malnova pont-ebeno.

Ĉu estis, ĉu ne estis Betlehemo?

Sed sur la pont-ebeno kreskas rosmareno,

fidelaj pilgrimuloj turnas sin silente,

kiam anstataŭ la Savonto

servistojn stalajn trovas.

Revenas ili kun la kredo,

ke venontjare super Betlehem' la stelo certe staros

kaj tiu ne plu trompos.

 

Tradukoj de Jiří Kořínek


MAJO


Ni iras ĉiuj, kun virinoj kaj infanoj

kaj rev' de l' antaŭuloj.

Ni iras sunon bonvenigi, kiun el obskuromanoj

elvokis preĝ' de fidelaj generacioj

kaj laboro.


En rosa herb' infanoj niaj dancas,

frata manĉen' je rondo ilin ligas.



Tradukoj de Stanislav Kamarýt


VERSOJ.

Kien alvenis ĉiu el vi? Sub lumoj stelaj

sub fremda ĉielo ni kune vagadis

revantoj ravitaj de tempoj pasintaj.


Mi rememoras. Tegmento mia kara al mi estas

kiel naskiĝlando

ritmon donanta al mia sango.


Estas ĉe fino de ĉiuj ŝoseoj

aŭ hejmo, hospitalo, arestejo

aŭ tombo.


Tradukoj de Rudolf Hromada


A Ŭ T U N O


Vesperoj sorĉaj! En nebul' arĝenta

de luno-lum' fandiĝas neĝ' silenta

kaj muel-radoj kantas ĉe l' rivero.


De l' verdaj radoj elegia ĥoro

krepuske kantas. Kial la doloro

animon kaptas, premas ĝin al tero?


Sur miaj kampoj ankaŭ spikoj gemis

kaj dum tagmezoj suna brilo tremis

sur miaj kampoj, dancis en abund'.


Por mia gren' la radoj ne susuras,

sur stoplo-kamp' de iluzioj kuras

mokantaj ventoj nur ... jen mia vund'.


MALNOVA ALEGORIO DE AŬTUNO


Orist' foliojn, - en petola sent', -

el oro, bronzo, kupro elcizelis,

sur herbon ĵetis, al infanoj kaj al vant',

per lud' ilia helis.


Maljuna muzikant' en luna klar'

ĝuigas flutan, violonan ludon

al geamantoj, kaptas ĝemon de l' birdar'

flugante alte sudon.


Post' kun kompatem', ĉe kiu trist'

trompiĝ', perfid' - per kiu rozo krevas -

fariĝas ritma ros' kaj versa amatist',

pri pac' enmorta revas.

M A R T O


Matene merlo fajfis sur la put'.

Printempo, printempo!

Ĝarden-fenestron tuj malfermis mi:

burĝonoj krevis, flustris al orel'.

Printempo, printempo!


Pir-arb* atendas. tremas jam siring*.

Printempo, printempo!

Per nova brilo floras via har',

metalon novan trinkis via rid'.

Printempo, printempo!


Mia Di',

renoviganto, reviviganto,

pri kor' en neĝo pensu vi!


Tradukoj de Tomáš Pumpr


S e p t e m b r o .

-------------------


Finplugis mia frat', maljungis la ĉevalon

kaj en krepusko

sur la kolharon de l' amik' fidela

la kapon metis, kolon li karesis

kaj ekaŭskultis, kion Ter' rakontas...


Jen sonas fora sonoril' de sankta vigilio,

vilaĝoj preĝas en vesper' malvarma.

Kantas la Ter-spirit':


Angoro -

fido -

dolor'


en unu ĥorkanton


fandiĝis


kaj flugas


al ĉiel' eterna:


Sankta Venceslao, ne lasu perei

nin, nek la estontojn!